Pont Trefechan, Aberystwyth

YN GYMRAEG MAE’I MORIO HI

... Ein hiaith a’n hunaniaeth
pont-trefechan-aberystwyth

Yn Tynged yr Iaith, ei ddarlith radio ym 1962, dadleuodd Saunders Lewis (1893-1985) fod angen ‘dulliau chwyldro’ er mwyn i’r Gymraeg fyw. Un o sgil effeithiau’r ddarlith oedd sefydlu Cymdeithas yr Iaith Gymraeg, a Phont Trefechan oedd safle’i phrotest gyntaf. Ymatebodd miloedd o bobl ifanc i’r alwad gan greu rhwystr ar y bont ym 1963. Aeth y Gymdeithas yn ei blaen i gynnal ymgyrch dros roi statws cyfartal i’r Gymraeg, a hynny mewn sawl maes gwahanol, gan gynnwys arwyddion ffyrdd dwyieithog. Arweiniodd hyn at Ddeddf yr Iaith Gymraeg (1993) a Mesur y Gymraeg (2011). Yn 2013, ailgreodd y Theatr Genedlaethol y brotest ar y bont i nodi hanner canmlwyddiant y digwyddiad. Yn Aberystwyth, cerddwch ar hyd y Prom heibio i’r Hen Goleg, a sefydlodd ei Adran Iaith a Llenyddiaeth Gymraeg ym 1875.

Llun o Bont Trefechan - hawlfraint Ian Capper / Geograph

Pont Trefechan, Aberystwyth

  • Yn Tynged yr Iaith, ei ddarlith radio ym 1962, dadleuodd Saunders Lewis (1893-1985) fod angen ‘dulliau chwyldro’ er mwyn i’r Gymraeg fyw. Un o sgil effeithiau’r ddarlith oedd sefydlu Cymdeithas yr Iaith Gymraeg, a Phont Trefechan oedd safle’i phrotest gyntaf. Ymatebodd miloedd o bobl ifanc i’r alwad gan greu rhwystr ar y bont ym 1963. Aeth y Gymdeithas yn ei blaen i gynnal ymgyrch dros roi statws cyfartal i’r Gymraeg, a hynny mewn sawl maes gwahanol, gan gynnwys arwyddion ffyrdd dwyieithog. Arweiniodd hyn at Ddeddf yr Iaith Gymraeg (1993) a Mesur y Gymraeg (2011). Yn 2013, ailgreodd y Theatr Genedlaethol y brotest ar y bont i nodi hanner canmlwyddiant y digwyddiad. Yn Aberystwyth, cerddwch ar hyd y Prom heibio i’r Hen Goleg, a sefydlodd ei Adran Iaith a Llenyddiaeth Gymraeg ym 1875.

    Llun o Bont Trefechan - hawlfraint Ian Capper / Geograph

    More YN GYMRAEG MAE’I MORIO HI locations